Skupštini RS predana peticija građana koji traže zaštitu Majevice od rudnika litijuma

Ekološki aktivisti predali su u ponedjeljak peticiju Narodnoj skupštini Republike Srpske (RS), kojom od poslanika u entitetskom parlamentu traže moratorij na geološka istraživanja i eksploataciju ruda, minerala i drugih resursa na planini Majevicei s ciljem zaštite tog područja.

Peticiju je do 20. januara potpisalo više od 6.000 stanovnika Bijeljine, Zvornika, Lopara i Ugljevika, a 21. decembra prošle godine pokrenuli su je predstavnici udruženja “Eko put” iz Bijeljine, “Čuvari Majevice” i “Korak” iz Zvornika.

Iz tih udruženja tvrde da nastoje očuvati prirodne potencijale Majevice, njene prirodne i kulturno-istorijske vrijednosti, od opasnosti koje dolaze sa planiranim otvaranjem rudnika litijuma i pratećih minerala.

Istraživanja litijuma na području ove općine provela je švicarska kompanija “Arcore AG”, iz koje su ranije za Radio Slobodna Evropa istaknuli da pripremaju dokumentaciju potrebnu za dobijanje koncesije za eksploataciju mineralnih sirovina.

Međutim, stanovništvo majevičkog kraja protivi se otvaranju rudnika, kao i načelnici osam lokalnih samouprava sa prostora Majevice, koji su to i zvanično iskazali kroz potpisivanje zajedničke deklaracije.

Snežana Jagodić Vujić, iz udruženja “Eko put” iz Bijeljine, kazala je novinarima u Banjaluci da je sada na potezu Skupština RS i da se nada da će se o inicijativi građana izjasniti do kraja marta, kada, kako kaže, ističe zakonski rok za podnošenja zahtjevu za koncesiju za rudnik litijuma na Majevici.

“Nadam se da će da poslušaju volju naroda jer su i građani i lokalne vlasti protiv rudnika na Majevici”, kazala je.

Iz ekoloških udruženja upozoravaju da su tokom istraživanja na tom području pronađeni fosilni ostaci marinskih organizama koji datiraju još iz perioda Panonskog mora, od prije deset do petnaest miliona godina.

Klikni na "like" i pridruži nam se na Facebooku

Takođe, to je stanište endemske vrste koje ovo područje čine prioritetnim za zaštitu u okviru Natura 2000″, ekološke mreže zaštićenih područja na području Evropske unije.

Aktivisti su naveli, također, da je potrebno najmanje 3.000 potpisa kako bi inicijativa zvanično stigla na dnevni red Narodne skupštine RS, dok je peticiju za zaštitu Majevice potpisalo više od 6.000 građana.

Sonja Kosanović, pravna zastupnica Centra za životnu sredinu, kazala je da je inicijativa provedena u skladu sa Zakonom o refrendumu i građanskoj inicijativi RS iz prošle godine.

“Građani prepoznaju značaj ovog pitanja i očekuju od poslanika u Skupštini da se inicijativa nađe na dnevnom redu i da se o njoj odlučuje”, kazala je ona.

Kompanija “Arcore AG” u Bosni i Hercegovini je prisutna od 2018. godine kada je od Ministarstva energetike i rudarstva RS dobila dozvolu za istraživanje litijuma na području Lopara i Zvornika.

Osnivački kapital kompanije, koja je za potrebe poslovanja otvorena u Laktašima kod Banjaluke, iznosio je 11,8 miliona maraka (oko 5,9 miliona eura).

Tokom godina mijenjala se vlasnička struktura i udio osnivačkog kapitala, a u međuvremenu su otvorene još četiri kćerke kompanije koje vrše istraživanje litijuma na području Lopara i Zvornika.