Državljani Slovenije, Rumunije i Poljske u Sarajevu glasaju 9. juna za evropske izbore na glasačkim mjestima u ambasadama iako Vijeće ministara Bosne i Hercegovine (BiH) nije dalo saglasnost za to.
Iz Ministarstva vanjskih poslova BiH za Radio Slobodna Evropa (RSE) navode da je ovo prvi put da BiH nije dala saglasnost za glasanje stranim državljanima na teritoriji BiH.
Saglasnost je izostala zbog podrške tih zemalja Rezoluciji o genocidu u Srebrenici u UN-u prošlog mjeseca, potvrdio je to ministar vanjskih poslova BiH Elmedin Konaković.
Ambasade Rumunije, Slovenije i Poljske u BiH organizirale su izbore u Sarajevu u skladu sa Bečkom konvencijom o diplomatskim odnosima. Prema toj konvenciji ambasade imaju slobodan pristup svojim diplomatskim misijama.
Vijeće ministara BiH samo proceduralno daje saglasnost za glasanje stranim državljanima na teritoriji BiH.
Poljska, Rumunija i Slovenija podržale su usvajanje Rezolucije o genocidu u Srebrenici u UN-u, što je bio razlog da ministri iz Republike Srpske ne dozvole glasanje za evropski parlament njihovim državljanima koji borave u BiH.
“Ministri u Vijeću ministara iz RS-a još su jednom pokazali Evropi koliko su destruktivni. Glasali su protiv prijedloga da se dozvoli glasanje građanima Slovenije, Rumunije i Poljske u BiH, po nalogu Milorada Dodika. Ruski sateliti još jednom pokazuju svoje pravo lice, EU to mora jasno vidjeti”, naveo je ministar vanjskih poslova Elmedin Konaković BiH na mreži X.
Generalna skupština UN usvojila je 23. maja Rezoluciju kojom se 11. juli proglašava Međunarodnim danom sjećanja na genocid u Srebrenici, te poziva na prestanak negiranja genocida i veličanja ratnih zločinaca. Usvajanju Rezolucije protivili su se lideri u Srbiji i bh. entitetu Republika Srpska.
Iz Ambasade Slovenije saopštili su da je oko 2.000 registrovanih birača za glasanje iz BiH.
Ambasade Poljske i Rumunije nisu odgovorile koliko je njihovih državljana u BiH s pravom glasa.
Ambasada Poljske u BiH rekla je za RSE da je “izostanak saglasnosti za održavanje izbora za Evropski parlament je veoma uznemirujući, posebno u odnosu na državu koja pretenduje na ulazak u EU i kojoj je 26. marta ove godine Evropsko vijeće dalo “zeleno svjetlo” za početak pristupnih pregovora”.
Iz Ambasade Rumunije nisu željeli komentirati ovu odluku Vijeća ministara BiH. Ranije su iz Stalnog izbornog tijela te zemlje, saopćili da BiH ne može nametati svoja pravila unutar Ambasade.
“Nijedna zemlja ne može spriječiti drugu zemlju da održi izbore. U BiH postoji samo jedno biračko mjesto, u Ambasadi.”, rekao je Toni Greblă, predsjednik Stalnog izbornog tijela Rumunije.
U Ambasadi Slovenije u BiH, za RSE su kazali da su “negativno iznenađeni” time što Vijeće ministara BiH nije dalo saglasnost za organizovanje evropskih izbora za slovenačke državljane.
Damjan Sedar ambasador Slovenije u BiH podsjetio je da “u Sloveniji živi veći broj birača iz BiH od broja državljana Slovenije u BiH” i da imaju pravo reciprociteta.
Politolog sa Fakulteta društvenih nauka iz Ljubljane, Boštjan Udovič, kaže za RSE da je pitanje diplomatske kurtoazije da se zemljama ne spori da održavaju svoje izbore. Smatra da ova situacija pokazuje da zemlja očigledno ima unutrašnjopolitičke probleme.
“Idući put kada odemo mi u Brisel, mi ćemo reći OK mi želimo da BiH bude zemlja koja će ući u EU, ali će, ne znam, Njemci ili Nizozemci pitati: “Jeste li vi ozbiljni? Pa oni vam nisu dali saglasnost da organizujete izbore u Ambasadi, a vi želite da oni uđu u EU?”, kaže Udovič.
Procenjuje se da u Evropskoj uniji ima oko 370 miliona birača sa pravom glasa. Biraju 720 zastupnika u Evropskom parlamentu iz svih 27 država članica Evropske unije. To su jedini predstavnici u EU institucijama koje direktno bira narod.