Tužilaštvo Bosne i Hercegovine je formiralo predmet protiv Bakira Izetbegovića, predsjednika Stranke demokratske akcije, Mehmeda Osmanagića, bivšeg prvog državnog obavještajca, te Kemala Ademovića, zamjenika predsjedavajućeg Doma naroda državnog parlamenta.
Ovo je 25. juna za Radio Slobodna Evropa (RSE) potvrdio Boris Grubešić, glasnogovornik Tužilaštva Bosne i Hercegovine.
“Predmet je formiran po prijavi Edina Garaplije i postupajući tužilac će provjeriti navode. Predmet je formiran u skladu sa procedurama, kao i u svim drugim slučajevima kada neko podnese prijavu tužilaštvu”, rekao je Grubešić ne navodeći detalje prijave.
Edin Garaplija, bivši pripadnik Službe državne sigurnosti Bosne i Hercegovine, je u krivičnoj prijavi naveo da su Izetbegović, Ademović, Mehmedagić i druge NN osobe pristupili 1996. godine grupi za organizovani kriminal, te da su umješani u “politička ubistva”.
Ko je Edin Garaplija?
Edin Garaplija je pred Haškim tribunalom bio svjedok odbrane Radovana Karadžića i Ratka Mladića, osuđenih na doživotni zatvor za genocid i ratne zločine.
On je svjedočio o navodnoj odgovornosti specijalne policijske jedinice Bosne i Hercegovine, zvane “Ševe”, za niz ubistava i incidenata tokom rata u Sarajevu.
Polovinom 1996. godine je Garaplija bio zamjenik načelnika centra za tajni nadzor tadašnje državne obavještajne agencije AID. Prema njegovom svjedočenju, tadašnji direktor AID-a, Kemal Ademović, zadužio ga je da istraži djelovanje jedinice “Ševe”.
Sudu je opisao da je jedinicom zapovjedao Nedžad Ugljanin, koji je ubijen nakon objave nalaza istrage, dok je Garaplija uhapšen. Tvrdio je da su Ugljaninovo ubistvo i njegovo hapšenje bili dio plana “duboke države” da se prikriju zločini “Ševa”, a njega diskredituje.
Haški tužioci su Garapliju u unakrsnom ispitivanju suočili s činjenicama da je tokom istrage mučio i pucao u Nedžada Herendu, pripadnika ratne jedinice “Ševe”, za šta je i osuđen.
Naime, Garaplija je 1997. godine osuđen zbog pokušaja ubojstva Herende na 14 godina zatvora. Međutim, odslužio je pet, jer je suđenje 2000. godine vraćeno na početak.
Djelo je prekvalifikovano u “zlostavljanje ispitivanog”, kazna je smanjena, a Garaplija pušten.
Garaplija je bio svjedok i za krivično djelo ratni zločin protiv ratnih zarobljenika u Velikom parku u Sarajevu, kada je ubijeno osam pripadnika rezervnog sastava tadašnje Jugoslovenske narodne armije – JNA.
Apelaciono odjeljenje Suda Bosne i Hercegovine je drugostepenom presudom iz decembra 2022. godine oslobodilo sve optužene za ratni zločin u sarajvskom Velikom parku.