Centar za životnu sredinu podnio je krivičnu prijavu protiv preduzeća “Medna NV” zbog sumnje da je izazvao zagađenje vode i hrane, te životne sredine opasnim materijama kopanjem uglja u Mednoj kod Mrkonjić Grada u centralnom dijelu Bosne i Hercegovine.
Prijava je podnesena Republičkom javnom tužilaštvu bh. entiteta Republika Srpska nakon “skoro dvije godine istraživanja aktivnosti rudnika uglja Medna”.
U prijavi navodi kako su zagađeni potok Grabovac, Medljanska rijeka i rijeka Sana.
Sva tri vodotoka, navode u Centru, vode su prve kategorije prema Uredbi o klasifikaciji
voda i kategorizaciji vodotoka.
“Iskopavanje uglja u ovom rudniku prouzrokovalo je višeslojne štete, za Republiku
Srpsku, za stanovnike sela Medna i okolnih sela, ali i za ljude koji žive od rijeke Sane.
Voda, zemlja i vazduh su zagađeni, a šteta po životinjski i biljni svijet je nesaglediva”, navodi se u saopštenju za javnost Centram, objavljenog 14. novembra.
Dodaje se da su se posljedice iskopavanja uglja osjetile i drugim opštinama nizvodno niz Sanu i u drugom bh. entitetu Federaciji BiH.
Ekolozi i mještani upozoravaju već dvije godine da rudnik zagađuje i obližnje potoke i rječice koji se ulivaju u rijeku Sanu.
Ekolozi tvrde da se posljedice zagađenja vide desetinama kilometara nizvodno u opštinama Ribnik, Ključ i Sanski Most.
U analizama vode Instituta za javno zdravstvo Republike Srpske navedeno je zagađenje teškim metalima i drugim opasnim materijama, ali nadležni ne reaguju.
“Medna NV” je u decembru 2017. pokrenula inicijativu za istraživanje uglja, koju je od Vlade RS dobila u maju 2018. godine.
U oktobru 2020. je Vlada pokrenula dodjelu koncesije, a dodijeljena je “Medni NV” 28. januara 2021. godine, na sedam godina, uz koncesionu naknadu od 2,80 maraka (1,43 evra) po iskopanoj toni uglja. Ove odluke su objavljene u Službenom glasniku Republike Srpske.
Preduzeće “Medna NV”, u vlasništvu je Nebojše Tegeltije i Božidara Mijatovića, prema podacima u zvaničnoj bazi podataka o poslovanju kompanija u Bosni i Hercegovini.
Za “Mednu NV” ugalj kopa preduzeće “Drvo-Export” iz Teslića koje je nosilac i koncesije za kopanje uglja na području Bistrice i Bukove Kose kod Prijedora.
Okružni sud u Banjaluci nedavno je poništio ekološku dozvolu za rudnik u Bistrici.